IJsselbiënale 2023 - Veeneiken I

 

00 VLO9820

 

In 2013 is het project Ruimte voor de Rivier gestart met het uitgraven van de geulen langs de IJssel bij Zwolle. Tijdens het uitgraven van de geulen kwamen oude eiken tevoorschijn die 2000 jaar lang geconserveerd zijn gebleven onder een laag veen. Beeldend kunstenaar Wilma Wilbrink vond deze bomen zo interessant dat zij een groot aantal bomen heeft bewaard.

Meer dan de helft van deze bewaarde veeneiken hebben meegedaan aan het onderzoek van prof. dr. Esther Jansma van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Jansma heeft aan de hand van het groeipatroon van de eiken onderzoek gedaan naar de overstromingen in het eerste millennium van onze jaartelling. Het onderzoek is in september 2020 gepubliceerd.

 

DSC 0107 bewerkt 1

 

Door dit wetenschappelijk onderzoek is Wilbrink zich opnieuw bewust van de cultureel historische waarde van deze veeneiken en wist ze waarom ze de verzaagde stukken en planken van de bomen zorgvuldig genummerd en opgeslagen heeft. In 2023 heeft Wilbrink de veeneiken tien jaar onder haar hoede.

Nu, na tien jaar is het tijd om de rijke historie van deze veeneiken weer terug- en door te geven aan het IJssellandschap en haar bewoners. Te beginnen op de vindlocatie aan de IJssel bij Zwolle.

In 2023 tijdens de IJsselbiënnale (met als thema aarde), wil Wilbrink op het water van de geulen (de exacte vindplaatsen van de eiken) de oude donkere wortel boomstronken terugbrengen op haar vindplek. Drie donkere, twee duizend jaar oude, wortelboomstronken zullen gedragen worden door drie drijvende plateaus van jonge lichte eiken (ook afkomstig uit de IJsselstreek).

Bij de lancering van dit Veeneiken Project maakt Wilbrink gebruik van data rondom de groei van de veeneiken. Deze gegevens zijn aan haar verstrekt door prof. dr. Esther Jansma. In deze kunstinstallatie worden de key-codes van prof. dr. Esther Jansma, vervolgd door de W en nummering van Wilbrink.

De gegevens van de veeneiken die in de kunstinstallatie ‘Veeneiken I’ getoond worden zijn:

Keycode Location Nr. jaren Oudste ring Jongste ring
Z1800040 Zwolle Boom 05  172 49  220 
Z1800020 Zwolle Boom 09 204 272 475
Z1800010 Zwolle Boom 10  150 423 572 
Z1800170 Zwolle Boom 19 254 -271 -18
Z1800191 Zwolle Boom 20 225 -92 132
Z1800091 Zwolle Boom 24 235 381 615
Z1800160 Zwolle Boom 28 157 -266 -110

 

Schets 2 Met Schetsen Goed Nummer    boomstronk 05 1

 In een kast op de oever (van jong blank eiken uit de IJsselstreek) zullen een groot aantal door Wilbrink bewerkte objecten van Veeneik bewaard worden. De bezoekers van de IJsselbiënnale openen de kast en kunnen de goed geconserveerde, bijna zwarte, binnenkant van de Veeneiken (met verschillende data) van dichtbij bekijken. Zij worden uitgenodigd om in te zoomen op de groeilijnen, de dendrochronologie en het materiaal van de veeneiken.


Vanuit de Vreugderijkerwaard zullen de ‘Veeneik objecten’ doorgegeven worden aan de toekomst. Wilbrink wil gedurende de IJsselbiënnale de ‘Veeneik objecten’ doorgeven aan belangstellenden, bewoners en ondernemers. Opdat het materiaal duurzaam ingezet kan worden. Zo kunnen tijd, historie, ruimte en toekomst tijdens de IJsselbiënnale van 2023 samenvallen.

 

Locatie

 

IMG 4103 1

 

De vindlocatie van de Veeneiken is het natuurgebied de Vreugderijkerwaard in Zwolle. Zwolle is een belangrijke locatie geweest voor het onderzoek van prof. dr. Esther Jansma. Het natuurgebied de Vreugderijkerwaard bestaat voor een groot deel uit de nevengeulen, de plaats waar de Veeneiken gevonden zijn.

Inmiddels is de IJsselbiënnale afgerond en mochten we ons verheugen in veel bezoekers. Een deel van de kunstinstallatie, de kast met kunstobjecten van Veeneiken is iedere werkdag permanent te zien in het gebouw van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Smallepad 5 in Amersfoort. U bent daar van harte welkom!